między sacrum a profanum

Plątałam się po domu, szukając zajęć. Stary, dotąd niezawodny numer: zająć się czymś. Zmęczyć. Paść z poczuciem, że coś się zrobiło, jest się wykończonym, nie myśleć. A jak myśleć to o tym, że bolą plecy, albo mięśnie, albo cokolwiek. Spać. Spać.
Zegar wybija godziny a do snu wciąż daleko. Wiedziona impulsem zakładam kurtkę i wychodzę w ciemną noc, gratulując sobie w duchu głupoty i nieostrożności. Idę w stronę ławki, kpiąc z siebie samej - jest listopadowa noc. Żywej duszy. Może to i lepiej. Dorabiam wytłumaczenie: przewietrzę się przed snem, to mi dobrze zrobi. Nasuwam kaptur na oczy, bawię się swoimi krokami, starając się iść bezszelestnie. Lubię takie przemykanie. Nagle słyszę:
- opowiedz mi coś o sobie. Czym się zajmowałaś zawodowo?
- co Ty tu robisz? - prawie podskakuję. A jednocześnie wiem, że po to tu przyszłam.
- czekam, usiądź.
Opowiadam w skrócie. Zresztą nic interesującego, wszystko da się zamknąć w kilku zdaniach. Łapię się na tym, że robi mi się przykro na myśl, że wypadnę w jego oczach szaro i nieciekawie. Jakimś cudem opowieść o życiu zawodowym kończę wywodem na temat męża:
- czasami patrzyłam na niego i wydawało mi się, że w ogóle go nie znam...
- no bo nie znasz go wcale... Dlatego właśnie uważam, że nie ma sensu kontynuować tego w innej formie, niż dwoje lubiących się byłych małżonków.. lub mających w miarę poprawne układy.
- Więc jak mogę sobie zaufać? Skoro tu myliłam się tak bardzo? - pytam bezradnie.
- W czym zaufać?
- Choćby w budowaniu czegoś nowego, z kimś innym... Będę się bać? Patrzeć przez jego pryzmat? Krzywdzić tym kogoś?
- Masz już pewne doświadczenie. Możesz być bardziej ostrożna ale nie musisz krzywdzić. Ostrożność w relacjach z ludźmi to norma, więc nikt nikogo nie krzywdzi - tak samo, jak brak zaufania, dopóki się człowiek nie przekona, że można.
- Aha - dodaję z ironią - tu się przez dziesięć lat przekonywałam, że można. A później okazało się, że to naiwność... A czy my nie mieliśmy tego zostawić? - zaczynam być zmęczona i śpiąca.
- Owszem. Ale z tego, co widzę, to Ty masz gorącą potrzebę pogadania o tym i złapania innego punktu widzenia... Prawda?
- Wszyscy.. dosłownie wszyscy mówią dokładnie to, co Ty. Może nie tak dobitnie, ale do tego samego się sprowadza. Łącznie z księdzem w konfesjonale. A ja... no co ja Ci powiem? Że nie chciałabym podejmować tej decyzji? Tchórzostwo?
- Taki charakter. Wolisz, żeby się samo zadecydowało, czyż nie? - patrzy na mnie badawczo.
Spoglądam na niego, szukając śladów kpiny, czy ironii. Nic z tych rzeczy. Coś na kształt ciepłego zrozumienia. Ani śladu oceny. Dodaje z uśmiechem:
- Zdobądź się na odwagę. To odmieni Twoje życie całkowicie. I to na lepsze. Przecież wiesz, co musisz zrobić i co chcesz. Nie bój się tak. Gorzej już być nie może. Trzeba żyć w uczciwych relacjach z ludźmi i światem. Czyli inni wobec Ciebie też mają być fair.
Zamyślam się. Mam problem z egzekwowaniem tego. Pewnie to też strach. Wolę rezygnować, niż stracić kogoś. Im więcej o tym myślę, tym wyraźniej widzę, że pod wielkimi słowami i górnolotnymi ideami kryje się zwykłe tchórzostwo i wygodnictwo. Przerażona brutalnością tego zrywam się z ławki. Rzucam:
- Muszę iść.
-Poczekaj, nie skończyliśmy - to nie prośba. Mówi stanowczo. Siadam posłusznie i czekam. Ale on milczy. Po chwili rzuca:
- Mówiłem Ci o tej głęboko wierzącej pani, od której dostałem list ostatnio? Ludzie nie przestają mnie zdumiewać...
- Nie - zaprzeczam z ulgą, ciesząc się ze zmiany tematu.
- No cóż.. Pani jest baaaardzo wierząca - mówi z krzywym półuśmieszkiem - wychowuje syna w duchu chrześcijańskim, stroniąc od prymitywnego, rozszalałego materializmu. Szanuje wartości rodzinne..
- Lubię te Twoje nakreślenia sytuacji - stwierdzam z uśmiechem, w oczekiwaniu na pointę.
- To są cytaty.. albo prawie dosłowne przytoczenia. Tak ona do mnie pisze... No i ta pani - po wielu dniach rozmyślań - doszła do jedynego słusznego wniosku, że potrzebuje mężczyzny, który ją zaakceptuje taką, jaka jest. I będzie kultywował owe tradycyjne wartości, stworzą udany związek, itd, itp. Jak się domyślasz, jest pewien haczyk...
- ona ma męża - mówię i jestem tego pewna. Odechciało mi się śmiać. Prawie zwijam się w kłębek. To była moja sytuacja, tylko nieco przerysowana. Myśli już galopują: Czy mówi to celowo? Czy to o mnie? Czy to wyrzut? Na pewno o mnie. I ma rację. Co ja robię? Jakie to fałszywe... Pogardzam sobą. Mam ochotę przeprosić go i uciec. Ale on ciągnie dalej:
- i to nie w żadnej separacji, tylko normalnie.. Ale ponieważ nie jest z nim szczęśliwa, więc potrzebuje kogo innego...
Ryzykuję spojrzenie na niego. Chyba jednak nie mówi o mnie. Nie patrzy na mnie, nie mogę wyczuć. Mam ochotę wtrącić coś o podwójnej moralności, o "dorabianiu ideologii" dla siebie wygodnej, o tym, że bardzo jestem ciekawa, jak ta kobieta wybrnęłaby z tego filozoficznie. Ale milczę. To jak wydać wyrok na siebie. Cisza przeciąga się. Czuję się niezręcznie. Nie znamy się jeszcze na tyle, by milczenie było komfortowe. Rzucam pierwszą w miarę neutralną myśl, jaka przychodzi mi do głowy:
- I? Odpisałeś z właściwą sobie delikatnością? - lekko ironizuję
- Starałem się. Ale przestała pisać. A szkoda, bo byłem ciekaw.. Poznawałem dotąd bardzo religijne panny z dzieckiem, ale takiej mężatki to jeszcze nie.
- No wiesz.. ideałem nikt nie jest i nie ma co rzucać kamieniami... - bronię ich i siebie.
- No mi one nie przeszkadzają - stwierdza - tylko niech nie będą takie święte.. Bo co? Po każdej gorącej randce lecą do spowiedzi?
- Coś Ty... same siebie przekonały, że to nie grzech... Bo po co do spowiedzi, skoro nie zakładają poprawy? No chyba że właśnie tak podchodzą.. Ale to chyba podpada pod niegodziwość sakramentu?
- Hmm, nie jestem w tym mocny - odpowiada
- No nie powinna dostać rozgrzeszenia, jeśli nie ma postanowienia poprawy. Chyba że wprowadza spowiednika w błąd, wtedy rozgrzeszenie otrzyma, ale w sumie to tak jakby je "wyłudziła", czyli de facto dokłada sobie kolejną winę... Ale jakby się przyjrzał naszym spowiedziom to wychodzi na to, że to powszechna praktyka..
- No cóż.. znałem też panią, która grzeszyła z rozmysłem, opierając się na założeniu, że lepszy nawrócony grzesznik niż ten, co nie grzeszył. Więc ona pogrzeszy, później się nawróci i .. będzie lepsza, niż na początku;) Ze mną - ponieważ nie chodzę do kościoła - miała problem, żeby się umówić, bo to może grzech będzie... A ona żyje w czystości... Ma dwóch synów, mąż odszedł, ale ona żyje sama, moralnie... Odezwała się do mnie, chwaląc się, ze znalazła sobie wielką, romantyczną miłość; że są razem szczęśliwi, jeżdżą w góry, nad morze, on ją wozi po zakupy, pomaga we wszystkim, no w ogóle jest kochany...
- I też pewnie mocno wierzący? - wtrącam.
- O tak. Gorliwy jest bardzo. Ale do kościoła nie chodzi z nią, tylko z żoną. Własną. Nie wytrzymałem i zapytałem jej, co na to jej moralność? Skoro ze mną miała opory, żeby się umówić, mimo że jestem wolny, a z nim ma romans...
- I? Pewnie powiedziała, że nikogo nie krzywdzi? - pytam sarkastycznie, cytując kochankę męża.
- Dokładnie. Nikogo nie krzywdzi, bo on ma dorosłe dzieci, a żona nie jest zainteresowana łóżkiem, ponieważ jest od niego o piętnaście lat starsza... I wystarczy tylko na nich spojrzeć, żeby wiedzieć, że on się męczy... On by się rozwiódł oczywiście ale nie może, bo to byłby cios dla dzieci i rodziny. A przecież nie można tak z egoizmu niszczyć harmonijnego związku... Poza tym oni się świetnie z żoną dogadują i ona nie jest zazdrosna... A co do moralności, to ona wie, że się stacza, wie, że tonie w grzechu, ale przecież to tylko takie chwilowe... później ona zakończy ten niegodny związek, pójdzie do kościoła, wyspowiada się, odpokutuje i .. będzie lepsza, niż na początku...
- No kurczę.. - teraz i ja byłam pod wrażeniem - w sumie bardzo to wygodne... Wiesz, ta kobieta mojego męża też twierdziła, że ja go krzywdzę... Bo się nie kochamy... A oni owszem. I żebym nie dramatyzowała, tylko zachowała się przyzwoicie i nie robiła problemów... I nawet Bóg im pomoże, bo on stworzył ludzi do miłości...
- Wszystko, co mi mówisz jest zupełnie dziwne... I ja nie wiem, jak można tak żyć - znów zaczynał się denerwować -
- Że już nie wspomnę o tym, że możesz się komuś wydawać nieapetyczna.. do tego rzeczywiście trzeba mieć problemy... - spojrzał na mnie z uśmiechem i ciągnął dalej:
- Moim zdaniem należy Ci się dla odmiany związek z kimś, komu będzie się na Twój widok robiło ciepło..
- No ale na to trzeba jeszcze czasu - odparłam
- Owszem.. conajmniej tydzień - uśmiechał się szeroko
- To już nawet nie optymizm.. to utopia - westchnęłam
- Wiesz co.. Jak poznasz jakiegoś normalnego faceta, z normalnymi emocjami, który potrafi przytulić kobietę i sprawić, by była szczęśliwa i chodziła uśmiechnięta, to przestaniesz mieć jakiekolwiek wątpliwości... Chodź, odprowadzę Cię, wystarczy na dziś.